Maart is darmkankermaand, wat is het goede nieuws?

De maand maart is internationaal uitgeroepen tot de darmkankermaand. Hierdoor kwam ik langs een interessant wetenschappelijk onderzoek, die ik zeker wil delen.

Een paar weken geleden plaatste ik al een artikel over de belangrijkste leefstijlfactoren bij de preventie van kanker. Echter kwam ik langs een interessant wetenschappelijk onderzoek over de neutralisatie van de schadelijkheid van rood vlees door dit in combinatie te eten met groene groentes.

De gouden combi: spinazie met biefstuk

In 2005 voerden enkele onderzoekers van de Wageningen Universiteit een onderzoek uit om erachter te komen of groene groentes de negatieve effecten van rood vlees konden tegengaan. Het onderzoek leidde tot een interessant resultaat.

Al jaren wordt het eten van rood en sterk bewerkt vlees geassocieerd met een hoger risico op darmkanker en daarom wordt het afgeraden hier veel van te eten. Maar een biefstukje op z’n tijd gaat er bij de meesten in als zoete pap.

Wil je je raw steak kunnen eten zonder je druk te moeten maken over de mogelijke negatieve gevolgen? Dan blijkt er volgens dit onderzoek een vrij simpele oplossing te zijn. Namelijk combineer je stuk rood vlees met groene groente, zoals spinazie. (1)

Hoe rood vlees de kans op kanker vergroot

Om het effect van deze combinatie te begrijpen moet ik je een kort scheikundig lesje geven over het ontstaan van kanker door rood vlees. Namelijk, rood vlees bevat veel heemijzer dat het vlees de rode kleur geeft.

Rode bloedcellen vervoeren zuurstof door je lichaam, dit wordt gedaan door het molecuul hemoglobine. De hemoglobine bindt onder andere zuurstof aan zich in de rode bloedcellen. Hierdoor wordt je lichaam van zuurstof voorzien.

IJzer is een belangrijk molecuul bij de vorming van hemoglobine. IJzer komt in twee vormen voor in eten, namelijk als heemijzer en als non-heemijzer. In dierlijke producten vind je heemijzer, terwijl non-heemijzer in dierlijke en plantaardige producten voorkomt. (2)

IJzer uit dierlijke producten wordt beter opgenomen door het lichaam. Laat nou juist heemijzer ook geassocieerd worden met het ontstaan van cytotoxische T-cellen, cellen die andere cellen (in dit geval in de darm) doden. (3)

Het blijft onduidelijk waardoor de darmcellen precies aangetast raken, maar het lijkt erop dat er een chemisch proces in de darmen plaatsvindt waardoor er beschadiging optreedt. Bij proefdieren bleek heemijzer in combinatie met cellen namelijk niet te reageren in een reageerbuis. (1)

Wanneer de proefdieren heemijzer via voer toegediend kregen en vervolgens hun ontlasting gecombineerd werd met cellen, bleken deze cellen wel ernstig te beschadigen. Er zou dus een agressieve verbinding ontstaan in het spijsverteringskanaal. (1)

Na het beschadigen van de darmwand worden er meer nieuwe cellen aangemaakt om de oude te vervangen. De versnelde celgroei zorgt voor een grotere kans op cellen met foutjes in het erfelijk materiaal. Dit kan vervolgens uitgroeien tot kanker. (1)

De kracht van spinazie

Uit het onderzoek bleek ook dat wanneer je groene groenten en vlees tegelijk eet het negatieve effect van heemijzer teniet gedaan wordt. Dit komt omdat de groenten chlorofyl (bladgroen) bevatten, die perfect op elkaar past met het heemijzer. Hierdoor ontstaat een complex dat niet meer in staat is om de darmcel te beschadigen. (3)

Even voor je beeldvorming: wanneer je een portie van 150 gram biefstuk eet zou je ook 150 gram spinazie moeten eten om het heemijzer in de biefstuk te neutraliseren. Voor andere groenten, zoals boerenkool, andijvie en broccoli gelden weer andere hoeveelheden. (1)

Conclusie

Wanneer je er toch voor kiest om een rood stuk vlees te eten, zorg er dan voor dat je dit combineert met groene groenten. Hierdoor verlaag je de kans op darmbeschadiging en darmkanker.

De beste groente om hiervoor te kiezen is boerenkool en daarna spinazie en andijvie. Broccoli is een minder efficiënte bron, waardoor je al gauw 750 gram broccoli nodig hebt om een stukje biefstuk te neutraliseren. (1)

Wil je nog meer tips om de kans op kanker te verlagen? Lees dan ook dit artikel.

Referenties

1. Koert, Willem. Spinazi neutraliseert biefstuk. nemokennislink.nl. [Online] 15 februari 2006. [Citaat van: 26 maart 2019.] https://www.nemokennislink.nl/publicaties/spinazie-neutraliseert-biefstuk/.
2. Voedingscentrum. IJzer. voedingscentrum.nl. [Online] [Citaat van: 26 maart 2019.] https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/ijzer.aspx.
3. Green vegetables, red meat and colon cancer: chlorophyll prevents the cytotoxic and. Johan de Vogel, Denise S.M.L. Jonker-Termont, Esther M.M. van Lieshout, Martijn B. Katan, Roelof van der Meer. 2, Wageningen : sn, 2005, Carcinogenesis, Vol. 26. doi:10.1093/carcin/bgh331.